Publication
Recuperação otimizada de antocianinas de Prunus spinosa L. e Ficus carica L. para aplicação como corante alimentar
| dc.contributor.author | Leichtweis, Maria Gabriela | |
| dc.contributor.author | Backes, Emanueli | |
| dc.contributor.author | Pereira, Carla | |
| dc.contributor.author | Prieto Lage, Miguel A. | |
| dc.contributor.author | Barreiro, M.F. | |
| dc.contributor.author | Barros, Lillian | |
| dc.contributor.author | Ferreira, Isabel C.F.R. | |
| dc.date.accessioned | 2019-01-04T11:23:29Z | |
| dc.date.available | 2019-01-04T11:23:29Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.description.abstract | Os corantes alimentares são amplamente utilizados em todo o mundo para melhorar as características dos alimentos, nomeadamente conferir uma nova coloração ou intensificar a cor natural do alimento. No entanto, a maioria destes compostos é de origem artificial e muitos deles têm revelado problemas de toxicidade para a organismo humano. Entre eles, destacam-se reações alérgicas, hiperaüvidade e défice de atenção em crianças, ou até mesmo propriedades cancerígenas [l]. Por outro lado, existem moléculas de origem natural com elevado poder corante que não revelam toxicidade, podendo assim ser aplicadas na indústria alimentar em detrimento das artificiais. O presente estudo surge no seguimento desta problemática e visa recuperar antocianinas, uma classe de compostos fenólicos com reconhecidas propriedades corantes, a partir de fontes naturais muito pouco exploradas. Assim, o epicarpo dos frutos de Prunus spinosa L. (abrunho), rico em cianidina 3-rutinósido e peonidina 3-rutinósido, e a casca dos frutos de Ficus carica L. (figo), rica em cianidina 3-rutinósido, foram utilizados para extração destes compostos. Para assegurar uma recuperação máxima, foram testadas duas técnicas de extração, assistida por maceração (EAM) e por ultrassons (EAU), às quais se aplicou uma metodologia de superfície de resposta usando o desenho composto central circunscrito com cinco níveis em cada uma das variáveis independentes estudadas (tempo, proporção de água-etanol como solvente e temperatura (EAM) ou potência (EAU)). O perfil antociânico dos diferentes extratos foi obtido por HPLC-DAD-ESI/MS e como respostas para o modelo foram utüizadas a concentração total de antocianinas (C) no resíduo de extração (R; mg C/g R) e na amostra desidratada (A; mg C/g A), bem como o rendimento de resíduo obtido (g R/g A). Em ambas as matrizes, a técnica mais eficiente foi a extração assistida por ultrassons, obtendo-se condições ótimas de recuperação de compostos aos 5 min, 400 W e 48% de etanol no caso do epicarpo de abrunho, com um rendimento de extração de 0,69 g R/g A e um total de antocianinas de 18, 17 mg C/g Re 11,76 mg C/g A. Por outro lado, a partir da casca de figo foi possível obter 17,0 mg C/g R e 3, 11 mg C/g A, e um rendimento de 0,19 g R/g A, nas condições ideais de extração de 21 min, 310 W e 100% de etanol. Assim, a extração de antocianinas a partir de biorresíduos dos frutos de abrunho e figo, com recurso a técnicas de extração não convencionais, revelaram ser uma boa alternativa para recuperação destes compostos com vista à sua utilização na indústria alimentar. | pt_PT |
| dc.description.sponsorship | AGRADECIMENTOS: FCT e FEDER sob o Programa PT2020 pelo apoio financeiro ao CIMO (UID/ AGR/00690/2013), LA LSRE-LCM^ (POCI-01-0145-FEDER-006984), bolsa de C. Pereira (SFRH/ BPD/122650/2016) e contrato de L. Barras; FEDER-Interreg Espana-Portugal pelo financiamento ao projeto 0377_Iberphenpl_6_E; ao FEDER através do Programa Operacional Regional Norte 2020, no âmbito do Projeto NORTE-01-0145-FEDER-023289 (DeCodE) e projeto Mobilizador Norte-01-0247-FEDER-024479: ValorNatural'. Xunta de Galicia pelo apoio financeiro a M.A. Prieto. | pt_PT |
| dc.description.version | info:eu-repo/semantics/publishedVersion | pt_PT |
| dc.identifier.citation | Leichtweis, Maria G.; Backes, Emanueli; Pereira, Carla; Prieto, M.A.; Barreiro, M.F.; Barros, Lillian; Ferreira, Isabel C.F.R. (2018). Recuperação otimizada de antocianinas de Prunus spinosa L. e Ficus carica L. para aplicação como corante alimentar. In XXIV Encontro Luso Galego de Química. Porto. ISBN 978-989-8124-24-1 | pt_PT |
| dc.identifier.isbn | 978-989-8124-24-1 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10198/18307 | |
| dc.language.iso | por | pt_PT |
| dc.peerreviewed | yes | pt_PT |
| dc.relation | SFRH/ BPD/122650/2016 | pt_PT |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ | pt_PT |
| dc.subject | Prunus spinosa L. | pt_PT |
| dc.subject | Fícus carica L. | pt_PT |
| dc.subject | Corantes naturais | pt_PT |
| dc.title | Recuperação otimizada de antocianinas de Prunus spinosa L. e Ficus carica L. para aplicação como corante alimentar | pt_PT |
| dc.type | conference object | |
| dspace.entity.type | Publication | |
| oaire.awardURI | info:eu-repo/grantAgreement/FCT/5876/UID%2FAGR%2F00690%2F2013/PT | |
| oaire.citation.conferencePlace | Porto, Portugal | pt_PT |
| oaire.citation.title | XXIV Encontro Luso Galego de Química | pt_PT |
| oaire.fundingStream | 5876 | |
| person.familyName | Leichtweis | |
| person.familyName | Backes | |
| person.familyName | Pereira | |
| person.familyName | Prieto Lage | |
| person.familyName | Barreiro | |
| person.familyName | Barros | |
| person.familyName | Ferreira | |
| person.givenName | Maria Gabriela | |
| person.givenName | Emanueli | |
| person.givenName | Carla | |
| person.givenName | Miguel A. | |
| person.givenName | Filomena | |
| person.givenName | Lillian | |
| person.givenName | Isabel C.F.R. | |
| person.identifier | 1415151 | |
| person.identifier | 107688 | |
| person.identifier | 469085 | |
| person.identifier | 144781 | |
| person.identifier.ciencia-id | FF17-0385-78C0 | |
| person.identifier.ciencia-id | EF10-2739-2B70 | |
| person.identifier.ciencia-id | 221E-1E00-AB74 | |
| person.identifier.ciencia-id | 3418-47D5-5746 | |
| person.identifier.ciencia-id | 9616-35CB-D001 | |
| person.identifier.ciencia-id | 9418-CF95-9919 | |
| person.identifier.orcid | 0000-0002-6015-9043 | |
| person.identifier.orcid | 0000-0003-2875-9097 | |
| person.identifier.orcid | 0000-0003-0093-771X | |
| person.identifier.orcid | 0000-0002-3513-0054 | |
| person.identifier.orcid | 0000-0002-6844-333X | |
| person.identifier.orcid | 0000-0002-9050-5189 | |
| person.identifier.orcid | 0000-0003-4910-4882 | |
| person.identifier.rid | K-1629-2016 | |
| person.identifier.rid | G-4516-2011 | |
| person.identifier.rid | L-9802-2014 | |
| person.identifier.rid | J-3600-2013 | |
| person.identifier.rid | E-8500-2013 | |
| person.identifier.scopus-author-id | 55627876424 | |
| person.identifier.scopus-author-id | 35937495700 | |
| person.identifier.scopus-author-id | 57188719717 | |
| person.identifier.scopus-author-id | 35236343600 | |
| person.identifier.scopus-author-id | 36868826600 | |
| project.funder.identifier | http://doi.org/10.13039/501100001871 | |
| project.funder.name | Fundação para a Ciência e a Tecnologia | |
| rcaap.rights | openAccess | pt_PT |
| rcaap.type | conferenceObject | pt_PT |
| relation.isAuthorOfPublication | 374269bc-40dd-43d6-8833-31cafe082656 | |
| relation.isAuthorOfPublication | 988677cd-0d4a-48fb-8f49-790710f55ca9 | |
| relation.isAuthorOfPublication | e07a8e12-52bb-47c5-bae7-41a5f648213b | |
| relation.isAuthorOfPublication | 13260615-fd28-4b8b-9dd4-8a8466007579 | |
| relation.isAuthorOfPublication | 0391987c-ba90-488b-839a-153447ce1f0f | |
| relation.isAuthorOfPublication | 3af07ffe-f914-48ba-a5d5-efcf70fdce01 | |
| relation.isAuthorOfPublication | bd0d1537-2e03-41fb-b27a-140af9c35db8 | |
| relation.isAuthorOfPublication.latestForDiscovery | bd0d1537-2e03-41fb-b27a-140af9c35db8 | |
| relation.isProjectOfPublication | cfb6e380-87c4-4772-8c2c-76799a53d6df | |
| relation.isProjectOfPublication.latestForDiscovery | cfb6e380-87c4-4772-8c2c-76799a53d6df |
